Metrica
T.C. Ankara Büyükşehir Belediyesi

itfaiye_head.png

TÜRK İTFAİYECİLİĞİNİN TARİHÇESİ

Türk İtfaiyeciliğin tarihi incelendiğinde verilerin genel olarak İstanbul’da yaşanan olaylarla ilgili olduğu gözlemlenmektedir. İstanbul’da yaşanan büyük çaptaki doğal afetler ev yapımında kullanılan yapı malzemelerinin de zamanla farklılık göstermesine sebep olmuştur. Önceleri taş kullanılarak inşa edilen evlerin 1509 senesinde yaşanan depremden sonra ahşap malzemeler kullanılarak inşa edildiği bilinmektedir.

Depremlere karşı önlem olarak bina yapımında ahşap malzeme kullanımı yangınlara ve yangınların hızla genişlemesine sebep olmuştur. Bu sebeple, yangınları önlemeye yönelik gözetleme kuleleri, evlerde su dolu fıçı ve merdiven bulundurulması gibi birçok tedbir alınmış, yangına müdahale için ekipler kurulup teçhizat kullanılmıştır.

Bu teçhizatların en dikkat çekici olanı şüphesiz tulumbadır.

Tulumba.png

Tulumba : Tulumba gemilerdeki suyu boşaltmak amacıyla kullanılmakta olan bir aletti. Yangınlara müdahale amacıyla tasarlanmış Tulumbayı İstanbul’a tanıtan şahıs, 1715 yılında İslamiyet’i kabul edip Gerçek Davut adını alan bir Fransız idi. Devrin birçok büyük yangınına müdahalede kullanılan tulumbaya emme sistemi sonradan entegre edilerek daha işlevsel hale gelmesi sağlanmıştır.
 


Tulumbaclar.jpgTulumbacılar : Gerçek Davut’un Osmanlıya tanıttığı tulumbanın İstanbul’daki büyük yangınlarda oldukça fazla yarar sağlaması sebebiyle Sultan 3. Ahmet’in emriyle yeniçeri ocağına bağlı “Tulumbacı Ocağı” isimli bir birlik kurulmuş ve başına Gerçek Davut getirilmiştir.

18. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul’un her semtinde küçük bir tulumbacı grubu görev yapmaktaydı. Bunlar küçük yangınlara hemen koşuyor, yangının büyümesi durumunda çevredeki diğer tulumbacılardan ve Tulumbacı Ocağı’ndan yardım istiyorlardı. Yangınları haber vermek için Beyazıt’ta bulunan Ağa Kapısı ile Galata Kulesinden yararlanılmaktaydı.
 

Gzetleme_1.jpgGzetleme_2.jpg
1826’da yeniçeri ocağının kaldırılmasıyla “Tulumbacı Ocağı” da ortadan kalkmıştır. 1827 yılında kurulan yeni ordu bünyesinde tulumbacılar ocağı yerine “Yangıncı Taburu” kurulmuştur. Bu taburun İstanbul’da gerçekleşen büyük yangınlarda yetersiz kalması sebebiyle Sultan Abdülaziz’in talimatıyla Londra’da itfaiye eğitimi alan Macar Kont Odön Szecheny İstanbul’a getirtilir ve taburun başına atanır. Kont Odön Szecheny idaresindeki İstanbul İtfaiyesi bünyesinde 1874 yılında 4 kara itfaiye taburu 1887 yılında da deniz itfaiyesi taburu kurulmuştur.

yangnc_taburu.jpg
Sultan Abdülaziz döneminde İstanbul’da belediye daireleri ve bu dairelere bağlı itfaiye birlikleri kurulmuştur. Osmanlı döneminde İstanbul ile sınırlı kalan itfaiyecilik Osmanlının son dönemleri ve Cumhuriyetin ilanı ile diğer illerde de yayılmaya başlamıştır.